Liệu gợi ý này có phù hợp với quan điểm đạo đức của chúng ta và các giá trị đặt ra? Nhưng vào lúc phải quyết định vấn đề thì hầu như những ý kiến đó không được chính họ xem xét và lựa chọn. Khi sử dụng chiếc mũ xanh bạn vận dụng sự khích động và sự tiến triển như là trật tự của sự sáng tạo.
Nó hoàn toàn khác với việc mọi người định nghĩa sẵn tình huống và sử dụng chiếc mũ để mô tả điều họ đã định nghĩa. Liệu đó có phải là cháy nắng? Dị ứng thức ăn? Hay lên sởi? Và bởi vì sự tiến triển cũng là một phần quan trọng của lối tư duy mũ xanh, do đó sự khích động chỉ nên thể hiện ở mức độ hợp lý.
Thật là tuyệt vời nếu tất cả một người đều nhận thấy đó là một ý tưởng đầy tiềm năng và sáng giá giống như người đề xuất ý tưởng. Chiếc mũ xanh tư duy là công cụ thúc đẩy mọi người một cách nhân tạo. Tôi muốn đề cập đến vai trò biên đạo tư duy của chiếc mũ xanh ở phần này.
"Ngày trước có một người đàn. Về mặt lý thuyết có lẽ họ ủng hộ việc này, nhưng họ lại phản đối điều này khi chuyển từ lý thuyết sang cách trả lời những câu hỏi cụ thế. Nó trả lời những câu hỏi: Giá trị của ý tưởng là gì? Nó mang lại lợi ích cho ai và trong hoàn cảnh nào? Làm thế nào để chúng ta biến những giá trị đó thành hiện thực? Liệu còn có những giá trị nào khác nữa?
Người ta cũng cho rằng một người như vậy phải là người có chủ đích và chỉ xem xét bản thân sự việc, không liên quan gì đến cảm xúc, tình cảm cá nhân. Và ở chiếc mũ xanh da trời ở bước kế tiếp sẽ chỉ ra cho chúng ta biết chúng ta cần làm gì. Với một máy in màu, hình ảnh hiện ra sống động nhờ sự tổng hợp lần lượt các sắc màu.
Chúng ta đã phát triển những hệ thống tuyệt vời, đó là hệ thống toán học, thống kê học, hệ thống xử lý thông tin, hệ thống ngôn ngữ và lôgíc. Ngay cả những ý tưởng tưởng như chẳng có gì hấp dẫn, nếu chúng ta chịu khó bỏ thời gian để xem xét chúng, chúng ta có thể nhận thấy chúng có những giá trị nhất định. Nhưng nó không có nhiều giá trị khi áp dụng vào thực tế.
Chiếc mũ được chọn, và mọi người xem xét sự việc theo hướng đó. Họ thỏa mãn ngay với câu trả lời đầu tiên xuất hiện. Sự khác biệt giữa một người tư duy giỏi và một người tư duy tồi chính là ở khía cạnh biết nhắm vào trọng tâm.
Chiếc mũ xanh da trời đặt ra chiến lược tư duy. Tôi thấy rằng sẽ rất nguy hiểm nếu ta quan niệm nhầm lẫn về 2 chiếc mũ tư duy này, bởi có thể xảy ra trường hợp một người sẽ cảm thấy rằng chiếc mũ vàng tư duy không thích hợp với anh ta chỉ vì anh ta không phải là một người sáng tạo. Dựa vào những điều chúng ta đã biết trước đây, những điều mà tôi có thể chỉ ra cho mọi người thấy thông qua báo các số lượng hàng bán, thì việc hạ giá sản phẩm sẽ không mang lại lợi nhuận tương xứng giữa việc tăng số lượng hàng bán ra so với việc giảm bớt lợi nhuận cận biên.
…Anh vừa nói cho tôi biết tất cả lý do tại sao anh không thích ý tưởng này và tại sao anh cho rằng nó sẽ thất bại. Chiếc bản đồ nhờ đó càng ngày càng rõ nét hơn, hoàn thiện hơn. Tuỳ từng người, từng tình huống hoặc tuỳ thuộc vào những lý do khác nhau, mọi người thông qua đó bộc lộ những cảm xúc cơ bản.
Sau khi lắng nghe ý kiến mọi người, ông nói: "Các bạn rất có lý khi đội chiếc mũ đen. Trên thực tế, ý tưởng trên đã được thử nghiệm và thành công rực rỡ. Tôi phải thú nhận rằng tôi không cảm thấy hạnh phúc với công việc này.