Người thông minh là người biết rộng mà không nhớ làm sao thông minh. Nhưng các bạn trai đều có phút giống Tilstoi ở chỗ lòng dậy lên mùa mộng biếc. Đọc các mục trên ta nhận thấy điều nầy rõ rệt là tình cản của bạn trai buổi ấu thời cũng dồi dào nhưng ngã về những hình ảnh, những sự lôi cuốn có tính chất ngũ quan.
Óc ỷ lại pha màu sắc hèn yếu và nô lệ ái tình đôi khi khiến họ liều lĩnh: Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của Fenelon hay Odyssée của Homère. Nhưng phân vụ hằng ngày không còn làm họ tha thiết nữa.
Còn ăn cơm xong chất chén đũa lại. Tôi không nói những người tu vì chán đời, trốn trách nhiệm làm chồng, làm cha hay vì muốn lợi dụng cõi tu để sống an nhàn, sung sướng. Nếu Désirée chân thành yêu Nã Phá Luân bao nhiêu rồi bị chàng bội tình làm khổ bao nhiêu thì Joséphine yêu Charles và bội tình với Nã Phá Luân bấy nhiêu.
Họ tự khoái rồi đâm ra khinh rẻ kẻ khác. Họ không quan tâm đa số bạn gái là thèo lẽo. Tính làm cho to đòi nhiều nghị lực thì không nên tính với họ đ ành rồi.
Có kẻ chưa lập gia đình mà. Đó là những nét đại cương của con người lý tưởng mà bạn nhất định phải chiếm đoạt. Họ ý thức các lối xử tiếp trong gia đình.
Hồi bé thơ, bạn trai nếu không đặt vấn đề sánh mình với người lớn thì cứ quanh quẩn sống gần người lớn cách vô tư, có khi hoàn toàn tin tưởng ở sự nuông chiều của ngươi lớn thân thích. Đối với bạn trăm năm cũng như con cái, tôi tớ trong gia đình, người nam chớtính khô lạt của mình có thể làm hại cho hạnh phúc cuộc sống chung. Giọng điệu cùng lời nói của họ ví ra hằng loạt thiếu suy nghĩ, chọn lọc nên lắm lúc lạt như bả mía.
Ai vừa đánh rồi cho bánh liền họ cảm đau cũng như sướng khoái khi ăn bánh. Bạn bảo chiều ăn cơm rồi mua cho bạn đôi guốc. Bởi đầu óc siêu thoát họ thấy cách chung cuộc đời là ảo mộng, giả dối, không có cái gì đáng tha thiết.
Ngoài những nét tâm lý đại cương ai là người nam đều có, mỗi bạn trai có những khía cạnh tâm lý cá biệt: tất cả làm nên cátính của một người. Ngồi trên đi văng nói chuyện với mẹ đang may, họ để lòng mình trôi trên cánh bướm. Một phần lớn thưa: chuyện đâu còn có đó.
Thời đại ta có nhiều bạn trai phụ nhược lắm. Nên nhớ thuyết dụ chồng hơn là tỏ ra mình khôn hơn chồng. Không biết họ có nghĩ như Stendhal không? Nhưng hình như họ không muốn ai phá rối vẻ tịch mạc của tâm hồn họ.
Nó là một trong những bảo vật mà tạo hóa tặng cho người đời. Nhưng nói bạn trai tự nhiên cảm thấy lòng mình là vật chi chi trong xã hội thì rất đúng. không kịp đắp cái gì, đầu mài xuống chỗ nằm, bất kể gối nằm, gối ôm.