Viết mấy dòng, tôi nghĩ đến nền giáo dục ở Taberd mà phục nhiều vị phu huynh rất săn sóc học sinh nội trú của mình. Họ đem uế ảnh rọi vào đó là họ bôi lọ thánh nhan của người. Công việc trong gia đình cha mẹ, anh chị phú giáo.
Họ thoáng qua là biết ý mẹ và có thể lục phá. Người ta định sáng tạo con và trong thời gian nhất định cách đây 15 năm (nay con 15 tuổi), Người đã cho một tình yêu nẩy ra giữa tâm hồn cha con và mẹ. Trong giới nam hay nữ cũng vậy, mười kẻ có ưu điểm thì có một vài mang khuyết điểm.
Tôi đã gặp trên hai nam thanh khật khùng, tướng diện cà ngất, cà ngơ, ăn nói nhểu nhảo mà hay chọc gái, gặp giai nhân đi theo ngó cách trắng trợn. Duy khác một chút là đôi khi bạn trai dùng nó quá lố làm cho người ta thấy nó lố bịch hơn là họ thích sự độc lập tinh thần. Tôi nói bạn sử dụng ái tình cách phải lẽ.
Có khi chúng ngủ mấy tiếng đồng hồ liên tiếp, gần chiều mẹ sợ mặt trời đ è kêu không dậy. Họ đi xe đạp không đèn, thành phố chật, chở hai ba người. Khi bạn trai yêu bằng nhục tình nhiều hơn lý trí mà khi ghen thì ghen vừa bằng tình cảm vừa bằng lý trí.
Chiều hay nói kiểu nhà thơ nọ chiều lên trên đồng lúa vàng mơ. Còn bạn nói nếu không tổ chức xã hội, cải tổ chánh trị, giáo luyện thanh niên theo chương trình của bạn thì sẽ hỏng và lắm lúc bạn cảm thấy bạn là tối cần cho mọi người. Thiếu gì đ àn bà chim sa cá lặn ưng những ông chồng mà gương mặt xấu xí đến nỗi con nít thấy khóc ròng.
Họ chơi nhau ba người những tình xấu xa khó xen vào. Cũng không phải là cách giải trí của người cao tuổi từng trải cuộc đời, muốn giết thời giờ chờ bữa trưa, buổi tối bằng cách đọc Tam quốc, Le Cid, Don Quichotte, Comedi devine, Hliade. Nhiều cái éo le thắc mắc mà tuổi trẻ của họ cho là không thể trình bày với ai, họ lồng khuôn trong văn thơ.
Bạn thấy người nam hay bội bạc hơn người nữ. Họ bất kể chấm phết, dụng ngữ, mệnh đề. Mà gặp xi nê khiêu dâm thì tâm hồn họ tất dễ biến thành một chuồng lợn.
Tình cảm bây giờ bị cuốn bởi những hình ảnh thiết thực hơn, tế nhị hơn và náo động tận đáy tâm hồn. Gương mặt mất đi nhiều nét ấu trĩ bây giờ nở nang hơn, có nhiều mơ mộng và pha lẫn chút buồn. Suy nghĩ sâu sắc quá thì bạn gái không bằng bạn trai nhưng có nhiều điều phải quyết tuyển tôi thấy bạn gái tỏ ra người lớn hơn bạn trai.
Tình cảm ảnh hưởng trên các thứ ấy một phần thôi. Mẹ bắt họ làm gì, họ nhớ thì làm, quên thì thoiâ. Buồng phổi và khí quản phát triển nhanh khoảng 14 tuổi và lối 18 tuổi đã gần có hình thức nhất định.
Nhiều em gái bị họ chê là liễu bồ, hiểu đúng nghĩa của tiếng. Đừng ai có ý nghĩ bạn trai tìm những sa đọa của các nhân vật trong sách. Tôi muốn nói họ có hồn, có xác, được những ân sủng do cứu rỗi, do thiên phòng v.v...